Vitamin và khoáng chất là những dưỡng chất thiết yếu cần sự tăng trưởng, phát triển toàn diện của trẻ em nói chung. Chúng có trong mọi thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày. Tuy nhiên, trong một số trường hợp như trẻ sinh non, sinh đôi, trẻ lớn quá nhanh, hoặc một số bệnh tật, trẻ sẽ bị thiếu vitamin và khoáng chất và có thể phải dùng đến các chế phẩm dưới dạng thuốc.

Nguyên nhân dẫn đến thiếu vitamin và khoáng chất

Do cung cấp thiếu:

Thiếu vitamin thường gặp ở trẻ sống trong những gia đình kinh tế khó khăn nên bữa ăn cho trẻ không bảo đảm chất lượng. Ví dụ thường xuyên ăn gạo bị mốc hoặc để lâu ngày sẽ gây thiếu Vitamin B1. Trẻ không được cung cấp đầy đủ và đa dạng các loại thức ăn, nhất là thức ăn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất như sữa và các chế phẩm từ sữa, rau quả tươi, thức ăn thủy hải sản…

Tuy nhiên, ngay cả những trẻ những gia đình có điều kiện cũng có thể thiếu vitamin và khoáng chất khi bố mẹ cho ăn thiếu khoa học, cho trẻ ăn quá nhiều chất bổ béo, đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhanh mà không chú ý đa dạng các loại thức ăn khác, hoặc do kiêng khem quá mức cũng làm trẻ thiếu nhiều loại vitamin quan trọng.

Do mắc một số bệnh lý:

Bệnh lý là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến trẻ bị thiếu vitamin. Những trẻ bị suy dinh dưỡng, tiêu chảy kéo dài, rối loạn hấp thu, bệnh giun sán, các bệnh về gan, mật… là những trẻ hay bị thiếu vitamin và chất khoáng. Những bệnh này có thể làm rối loạn khả năng hấp thu của cơ thể, đồng thời cũng làm thất thoát lượng lớn vitamin, khoáng chất.

Ngoài ra, trẻ thiếu vitamin và khoáng chất còn do những nguyên nhân quan trọng khác như người mẹ mang thai bị thiếu chất, đẻ non, sinh đôi, các trẻ lớn quá nhanh và lượng vitamin cung cấp hàng ngày không đủ…

Khi nào cần cho trẻ bổ sung vitamin và khoáng chất bằng thuốc

- Khi trẻ bị thiếu vitamin và khoáng chất, trẻ sẽ chậm lớn, mắc một số bệnh tương ứng với vai trò của mỗi vitamin, chẳng hạn:

- Thiếu vitamin A sẽ gây suy giảm thị lực, suy giảm miễn dịch là tăng khả năng nhiễm khuẩn đường hô hấp và đường tiêu hóa.

- Thiếu vitamin B1 gây chán ăn, bực bội, thờ ơ, mệt mỏi, nếu nặng có thể gây bệnh tê phù, viêm các dây thần kinh, suy tim.

- Thiếu vitamin C dễ gây chảy máu dưới da và niêm mạc, làm giảm sức đề kháng của cơ thể, dễ bị bệnh các bệnh nhiễm khuẩn.

- Thiếu vitamin D và canxi sẽ bị còi xương; thiếu kẽm dễ mắc các bệnh ngoài da; thiếu fluor dễ mắc bệnh răng miệng, thiếu sắt dẫn đến thiếu máu….

Nếu trẻ rơi vào nhóm có nguy cơ bị thiếu vitamin và khoáng chất, thì bạn cần bổ sung các chất này cho trẻ là việc làm cần thiết.

Tuy nhiên, vitamin và khoáng chất là những yếu tố luôn có sẵn trong thực phẩm (rau, quả, ngũ cốc,thịt, cá…), nên nếu bữa ăn hàng ngày, hàng tuần bạn cung cấp tương đối đủ những thực phẩm này, trẻ không ăn kiêng, không rối loạn hấp thụ hay các bệnh ở đường tiêu hóa thì không phải lo ngại, không cần bổ sung bằng thuốc.

Để phát hiện trẻ thiếu loại vitamin hay khoáng chất nào đó bằng mắt thường là khó chính xác. Vì vậy, khi bạn thấy trẻ có một vài biểu hiện nêu trên, hoặc kèm theo một số bất thường về sức khỏe, cân nặng, chiều cao mà bạn cảm thấy nghi ngờ, tốt nhất nên đưa trẻ đi khám. Chỉ khi được khám, phát hiện chính xác loại dưỡng chất bị thiếu và được kê đơn thuốc, lúc đó bạn mới cho con dùng uống bổ sung, bởi việc tự ý mua vitamin, khoáng chất về uống có thể dẫn đến thừa vitamin và điều đó là cực kỳ không tốt.