Trẻ khỏe mạnh, phát triển toàn diện là mơ ước của tất cả các bậc cha mẹ, họ sử dụng từ những bí quyết, cẩm nang truyền miệng tới tư vấn của các chuyên gia. Nhưng có những nguyên tắc chung mà nếu hiểu và áp dụng, các phụ huynh hoàn toàn có thể giúp con mình phát triển vượt bậc về mọi mặt, từ chiều cao, sức khỏe đến trí tuệ.

Đừng bỏ qua “thiên thời”

Chị Trang ở Phú Xuyên Hà Nội cứ đứng ngồi không yên bởi con trai 5 tuổi của chị chỉ nặng 15,5kg và cao 98cm. Vốn lười ăn, nên cu cậu chỉ ăn cơm với canh không, hay bị nôn trớ, chị cho con đi khám tư vấn và thực hiện chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất như chuyên gia hướng dẫn. Chưa kịp mừng với kết quả con trai tăng được thêm 3kg, thì chị Trang lại lo lắng khi bác sĩ cho biết con chị bị suy dinh dưỡng thấp còi, thiếu tới 12cm so với tiêu chuẩn.

ThS. BS Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, những trường hợp như con chị Trang cho thấy 1 vấn đề trong phát triển tầm vóc cho trẻ, cân nặng có thể phát triển ở bất cứ giai đoạn nào trong cuộc sống, nhưng riêng với chiều cao thì chỉ có từng giai đoạn, nếu bỏ qua nhưng giai đoạn vàng này thì chiều cao của 1 người về sau rất khó cải thiện.

Trong suốt cuộc đời mỗi người cần chú ý tới 3 giai đoạn để phát triển chiều cao. Thứ nhất là khi em bé còn nằm trong bụng mẹ, thứ 2 là từ khi sinh ra đến 3 tuổi (nhất là trong 2 năm đầu tiên), thứ 3 là giai đoạn tiền dậy thì (bé gái từ 10 – 16 tuổi), bé trai (từ  12-18 tuổi)- giai đoạn cuối cùng để bé tăng tốc phát triển chiều cao, còn sau khi đã dậy thì hoàn toàn, trẻ cao rất chậm, thậm chí giữ nguyên chiều cao, BS. Hải cho biết thêm.

Khi xác định được các thời điểm vàng, bên cạnh việc ăn đầy đủ nhóm chất dinh dưỡng thì các mẹ cũng cần chú ý bổ sung thêm những vi chất dinh dưỡng giúp trẻ phát triển chiều cao tốt nhất là vitamin A, sắt, kẽm, magie, … và đặc biệt là canxi, vitamin D, MK7 (một loại vitamin K2).

Giúp trẻ lớn nhanh như thổi với các dưỡng chất

Các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu như BS. Hải vẫn khẳng định có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới chiều cao của trẻ, nhưng yếu tố quan trọng nhất là chế độ dinh dưỡng, muốn cao lớn thì bé phải có đủ năng lượng, đủ các chất dinh dưỡng, thứ 2 là yếu tố di truyền, thứ 3 là giấc ngủ và vận động của trẻ.

Để trẻ to con không khó nhưng để trẻ cao lớn sẽ không hề đơn giản nếu các bậc làm cha làm mẹ không có kiến thức chăm con khoa học.

BS. Hải cho biết, hầu hết các bà mẹ khi nói tới phát triển chiều cao là chỉ nghĩ tới việc bổ sung canxi cho trẻ, nhưng không phải cứ cho trẻ uống bao nhiêu canxi là hấp thu được từng đó, mà canxi muốn hấp thu vào trong cơ thể thì trước tiên cần phải có vitamin D3 để hấp thu canxi từ ruột vào trong máu.

Trong khi vitamin D3 có rất ít trong thức ăn. Dưới da của chúng ta chỉ có chất tiền vitamin D, dưới tác động của ánh nắng mặt trời mới chuyển hóa thành vitamin D hoặc phải bổ sung trực tiếp vitamin D3 từ ngoài vào và khi đó vitamin D mới giúp hấp thu canxi vào máu.

Khi canxi hấp thu vào máu rồi, có được đưa vào xương hay không thì cần có 1 protein nằm trong tủy xương để vận chuyển canxi, nhưng protein này lại không hoạt hóa, phải dưới tác động của vitamin K2 (MK7) thì mới được hoạt hóa và giúp vận chuyển canxi từ máu vào tận xương, đồng thời ngăn canxi đi vào hoặc lấy canxi ở những nơi không cần thiết như mạch máu, mô mềm ra khỏi cơ thể để tránh được xơ vữa động mạch, vôi hóa mô mềm.

Qua đó có thể thấy phải có tác dụng đồng bộ của bộ đôi vitamin D và MK7, tức là có vitamin D để đưa canxi vào máu, có MK7 để hoạt hóa protein vận chuyển canxi vào trong xương.  Nên muốn trẻ cao lớn thì cần phải không chỉ bổ sung riêng canxi mà còn cả các vi chất cần thiết khác.

Từ những nghiên cứu, đánh giá, các chuyên gia cho biết, trẻ em VN lúc sinh ra không thua kém gì trẻ em trên thế giới, thậm chí còn vượt trội về cân nặng, nhưng tại sao khoảng cách về chiều cao sau này lại có sự chênh lệch lớn. Trong khi trẻ em trên thế giới thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học cùng với bổ sung đầy đủ dưỡng chất thiết yếu. Bên cạnh đó, ngay từ nhỏ trẻ đã được hình thành thói quen vận động, thể dục thể thao và thói quen sinh hoạt điều độ, ngủ đúng giờ, đủ giấc, bởi hooc môn tăng trưởng chỉ tiết ra vào ban đêm, khi bé đã ngủ say, còn trẻ em Việt Nam vẫn chưa thực hiện đồng bộ được các giải pháp đó, nên tầm vóc chưa thể phát triển toàn diện.

Như vậy, để trẻ em Việt vươn tới tầm cao chuẩn của thế giới, cần thực hiện đồng bộ ít nhất 3 giải pháp sau:

– Thứ nhất là vận động:  Trẻ cần vận động thể thao đều đặn ít nhất 30 phút hàng ngày. Nên chọn các môn thể thao có sức rướn như bơi lội, bóng chuyền, đạp xe, tập xà, Yoga,… Tốt nhất nên luyện tập ngoài trời để được tiếp xúc với ánh mặt trời.

– Thứ hai là giấc ngủ: Trẻ cần ngủ đủ và sâu giấc, ngủ sớm (trước 23h) và đủ 8h/ngày.

– Thứ 3 là chế độ dinh dưỡng: Đây là giải pháp quan trọng nhất. Cần cho trẻ ăn cân đối dinh dưỡng, giàu chất đạm, chú trọng bổ sung dưỡng chất cần thiết cho xương như Canxi, Vitamin D, MK7, magie, kẽm, DHA, Chondroitin,…. Với những trẻ có vấn đề về đường tiêu hóa (ví dụ bị rối loạn tiêu hóa, kém hấp thu, biếng ăn,…) thì đồng thời cần cải thiện bằng men vi sinh, giúp trẻ hấp thu tối đa dưỡng chất. Hoặc, với trẻ có sức đề kháng kém, hay ốm vặt thì ngoài các chất dinh dưỡng kể trên, trẻ cần được tăng cường sức đề kháng bằng các dưỡng chất từ thiên nhiên như Immune Alpha, Sữa non,…