So với các nước lân cận, trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam là nước có tỷ lệ chiều cao thấp nhất, nếu so với các quốc gia phát triển trên thế giới, chiều cao của người Việt thấp hơn rất nhiều. Công cuộc nâng cao tầm vóc trẻ em Việt không còn là việc gia đình mà là nỗi lo lắng của toàn xã hội.

Kết quả của kém “sức bền”

Trong cuộc chạy đua về phát triển tầm vóc cho thấy, không có sự khác biệt nào về sự phát triển của trẻ 0 – 6 tháng tuổi ở nước ta so với các nước khác trong và thế giới. Thậm chí, trẻ em Việt khi sinh ra có chỉ số cân nặng và chiều cao có phần vượt trội. Nhưng trên đường đua đó, chiều cao của trẻ em VN lại “đuối” dần từ giai đoạn ăn dặm và tụt hậu rõ rệt ở các giai đoạn phát triển tiếp theo.

Theo ThS. BS Lê Thị Hải, Nguyên Giám đốc Trung tâm Tư vấn Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, hiện nay chiều cao của thanh niên VN so với các nước trong khu vực và trên thế giới thấp hơn rất nhiều. Trung bình nam thanh niên VN chỉ cao 1m64, nữ thì 1m54, trong khi đó chiều cao trung bình các nước trên thế giới chúng ta thua kém hơn 10cm, tức là nam, nữ thanh niên trên thế giới trung bình có chiều cao vào khoảng 1m75 và 1m65, ngay so với các nước lân cận là các nước Đông Nam Á, VN là nước có tỷ lệ chiều cao thấp nhất.

Làm gì để trẻ em việt nam thoát “đội sổ” danh sách chiều cao

Nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng suy giảm tầm vóc của người VN, theo PGS. TS. Nguyễn Thị Lâm, Viện Phó Viện Dinh dưỡng Quốc gia, do khẩu phẩn ăn của trẻ mới chỉ đáp ứng 70% nhu cầu năng lượng, 49% nhu cầu canxi; 35% nhu cầu về vitamin A có giá trị sinh học cao, i-ốt. Với chế độ ăn thiếu cả về chất lẫn về lượng như vậy đã dẫn tới thiếu máu, thiếu Kẽm, thiếu Canxi….ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển tầm vóc của trẻ.

Bên cạnh đó, các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu VN quan ngại, công cuộc cải thiện chiều cao, nâng cao tầm vóc trẻ em Việt chưa cho kết quả, thì VN lại phải đối mặt với sự gia tăng tình trạng thừa cân, béo phì.

Những thói quen nhỏ, đạt tầm vóc cao

BS. Hải chia sẻ, có những gia đình điều kiện kinh tế dư giả nhưng việc chăm sóc chế độ dinh dưỡng cho con chưa đúng, nhiều trường hợp cứ nghĩ cho con ăn nhiều sẽ cao nhưng chưa chắc, chế độ ăn phải cân đối hài hòa thì mới giúp bé cao được.

Các nghiên cứu cho thấy, trẻ em dưới 5 tuổi chiều cao được quyết định bởi dinh dưỡng là chủ yếu. Theo đó, các em cần được bổ sung đầy đủ dinh dưỡng theo 4 nhóm chất (bột đường, chất đạm, chất béo và vitamin khoáng chất), trong đó các khoáng chất tạo xương như canxi, phốt pho, kẽm cũng là yếu tố cần thiết để tăng trưởng chiều cao cho trẻ. Nhưng nhiều cha mẹ chỉ chú trọng việc bổ sung các chất đạm và béo, bỏ qua các yếu tố vi lượng dẫn đến tình trạng con thừa cân song chiều cao không phát triển.

Một thói quen nữa giúp trẻ phát triển chiều cao mà nhiều cha mẹ Việt ít quan tâm là ngay từ khi còn nhỏ ở các nước phát triển họ đã hình thành thói quen vận động cho trẻ, trong khi người VN lại rất lười đi bộ, từ thói quen sinh hoạt truyền lại nên các con lười vận động.

Và một thói quen sinh hoạt khoa học quyết định đến chiều cao của trẻ là hoocmon tăng trưởng do tuyến yên tiết ra, chỉ vào ban đêm từ 10-12h đêm khi trẻ đã ngủ say. Nhưng trẻ em Việt Nam, những đứa trẻ từ lớp 1, tới 10h đêm vẫn còn phải thức để học bài, hay những cha mẹ không biết được tầm quan trọng của giấc ngủ đối với chiều cao của con trẻ nên thường xuyên ngủ muộn, thì làm sao hoocmon tăng trưởng có thể tiết ra được, BS. Hải lo lắng.

Như vậy, để nâng cao tầm vóc của trẻ em Việt vươn tới tầm thế giới, cần thực hiện đồng bộ ít nhất 3 giải pháp sau:

– Thứ nhất là vận động:  Trẻ cần vận động thể thao đều đặn ít nhất 30 phút hàng ngày. Trẻ lớn nên chọn các môn thể thao có sức rướn như bơi lội, bóng chuyền, đạp xe, tập xà, Yoga,… Tốt nhất nên luyện tập ngoài trời để được tiếp xúc với ánh mặt trời.

– Thứ hai là giấc ngủ: Trẻ cần ngủ đủ và sâu giấc, ngủ sớm (trước 23h) và đủ 8h/ngày.

– Thứ 3 là chế độ dinh dưỡng: Đây là giải pháp quan trọng nhất. Cần cho trẻ ăn cân đối dinh dưỡng, giàu chất đạm, chú trọng bổ sung dưỡng chất cần thiết cho xương như Canxi, Vitamin D, MK7, magie, kẽm, DHA, Chondroitin,…. Với những trẻ có vấn đề về đường tiêu hóa (ví dụ bị rối loạn tiêu hóa, kém hấp thu, biếng ăn,…) thì đồng thời cần cải thiện bằng men vi sinh, giúp trẻ hấp thu tối đa dưỡng chất. Hoặc, với trẻ có sức đề kháng kém, hay ốm vặt thì ngoài các chất dinh dưỡng kể trên, trẻ cần được tăng cường sức đề kháng bằng các dưỡng chất từ thiên nhiên như Immune Alpha, Sữa non,…

Chính vì thế, để phát triển chiều cao cho con cũng như đạt được mục tiêu cải thiện tầm vóc trẻ em Việt, nhất thiết phải bắt đầu với những thói quen rất nhỏ nhất từ trong gia đình đến xã hội.